Hieronder leest u meer over wat er in de pluktuin te vinden is, maar voordat we beginnen kort iets over het oogsten: Sommige mensen proberen stukjes van de planten af te trekken. Moet je NIET DOEN want met een beetje pech trek je de hele plant uit de grond. Zeker bij droog weer krijgen we die niet meer aan de groei.
1. Welkom in de pluktuin
[INLEIDENDE TEKST]
2. Munt / Mentha
In de Pluktuin staan drie soorten munt: Marokkaanse munt, appelmunt en chocolade munt. Lekker om er een verse kop thee van te zetten. Alleen al de geur is heerlijk! De bloemen trekken veel insecten: munt is een prima drachtplant! Op de bloemen zitten vaak vlinders. Krijgt munt de ruimte dan woekeren de planten graag. Mijn ervaring is dat ze het in potten na korte tijd slechter gaan groeien.
3. Rozemarijn / Rosmarinus officinalis (= geneeskrachtig)
Rozemarijn is eigenlijk een heestertje. Je ziet en voelt dat aan de houtige takjes. Het heestertje wordt gemakkelijk 60 – 100 cm hoog. Wrijf eens een blaadje tussen je vingers (dat gaat op voor allen kruiden) en geniet van de lekkere zomergeur. De plant groeit van oorsprong in het Middellandse zeegebied maar hij heeft het bij ons prima naar zijn zin (tenminste, dat denken we) mits hij in de zon en beschut staat. Kan goed tegen droogte. Door snoei ontwikkelen zich nieuwe, malse scheuten. Snoei je niet dan verhout de plant en neemt de groei af. De grappige, blauwe bloemen trekken veel insecten.
4. Citroenmelisse / Melissa officinalis (= geneeskrachtig)
Citroenmelisse is misschien wel de meest onderschatte ‘lekkere theeplant’! Van de bladeren kun je heerlijke, frisse thee zetten (1 takje in een kop heet water) maar toch gebeurt dat weinig. Het is eigenlijk de enige plant in de Pluktuin die nooit kaal geplukt wordt. Citroenmelisse zaait zich gemakkelijk uit. Met de jonge zaailingen kun je andere thee – liefhebbers een plezier doen. Bijen ontdekken de niet zo opvallende bloempjes.
5. Bloemen plukbak
Er staan geen plukkruiden in deze flink uit de kluiten gewassen plukbak, maar bloemen! Meestal een mix van verschillende soorten. En iedereen mag er van plukken maar pluk kleine bosjes in plaats van enorme ruikers. Zo kunnen er meer mensen van een bloemetje genieten. Soms worden er in de herfst een flink aantal bollen, bijvoorbeeld tulpen, geplant voor een echt lentegevoel in het voorjaar daarop.
Vervolg route: Maak een hoek van 90 graden en doe dat nog een keer. Je staat nu (bijna) naast de bak met salie.
6. Salie / Salvia officinalis (= geneeskrachtig)
Salie ken je misschien wel als 1 en 2 jarige plant en als vaste plant in de tuinborder. Natuurlijk kun je deze Salvia officinalis ook gewoon in de border zetten. Het blad is zilvergrijs en valt op. Voel eens hoe zacht het is! Salieblad heeft een specifieke geur en smaak. Ook het zilvergroene blad is opvallend om te zien. Snipper eens wat blad door de sla of maak er kruidenboter van. De bloemen trekken veel insecten. Vroeger werd er wel saliemelk gedronken. Een Jan Salie (dus een saliemelk drinker) is een wat slappig figuur.
7. Thijm / Thymus
In deze bak staan twee soorten thijm, de gewone tijm (Thymus vulgaris = gewoon) en de citroentijn (Thymus citriodoris= naar citroen geurend). Ze smaken verschillend (maar wel echt naar tijm) De citroentijm heeft geel groen gevlekt blad. Ook tijm is eigenlijk een heestertje, zij het een kleintje. Je kunt het zien aan de houtige takjes. Probeer de tijm eens, veel mensen kennen het niet. Wrijf een blaadje tussen je vingers en je bent verkocht! De bloemen trekken veel insecten.
8. Bieslook
In deze grote bak staan twee soorten bieslook: de ‘gewone’ (maar wat is gewoon) Allium schoenoprasum en de Chinese (Allium tuberosum = met bollen of knollen) die breder blad heeft en een beetje naar knoflook smaakt (de soort wordt ook wel knoflookbieslook genoemd). De bieslook is familie van onze ui, prei, knoflook maar ook van allerlei sieruien die het prachtig doen in een tuinborder. De roze bloemetjes zijn grappig om te zien en ze trekken allerlei insecten zoals hommels en bijen.
9. Lavendel / Lavandula angustifolia
Deze flinke bak staat vol met lavendel. Het idee is dat je op warme zomerdagen in de PLUKTUIN een lavendelgeur ruikt en dat geeft weer een piepklein beetje vakantie-gevoel (?).
Lavendel is een zonaanbidder die van kalkrijke grond houdt. Omdat Flevoland op de schelprijke (= kalk) bodem van de Zuiderzee is gebouwd zit het met de kalk wel goed, tenzij er natuurlijk andere grond opgebracht is maar over het algemeen doen ze het prima in Lelystad.
Lavendel is een laagblijvend heestertje. Je moet ze, om mooie, compacte struikjes te houden, ieder voorjaar snoeien.
Knip de takjes dan af, net boven een paar blaadjes. Knip je de takjes te diep weg dan loop je kans dat ze niet meer uitlopen. Kale lavendelplanten kun je uitgraven. Maak een gat dat zo diep is dat het hele kale stuk van de plant erin verdwijnt. Alleen de jonge tak – uiteinden laat je boven de grond uitsteken.
Van de bloemen en het blad kun je geurzakjes maken en hang een bosje op een zekere plaats waar lekkere geuren welkom zijn. Je kunt er thee van zetten en er zijn ook smakelijke recepten waarin het blad verwerkt wordt.
Drogen
Lavendel kun je goed drogen. Maak er kleine bosjes van en doe daar een elastiekje om. Omdat de stengeltjes dunner worden als ze indrogen houdt het elastiekje ze toch bij elkaar. Drogen op een koele, lichte plek. In de zon gaat veel geur verloren.
Vervolg route
Maak na het accent op de bak een hoek van 90 graden en je loopt voor de bank langs. De bank is gemaakt van het hout van een tamme kastanje, afkomstig uit het Bultpark. Je bent nu weer bij de in-/uitgang van de Pluktuin. Sla rechtsaf en volg de gidslijn. Je komt nu weer in het Bultpark Buurtbos met de Houtroute. De Houtroute loopt rechtdoor, linksaf ga je naar het begin van de Houtroute en ben je weer vlak bij de Zintuigentuin.
Meer informatie
Locatie van de pluktuin
De plek van de pluktuin is heel bewust gekozen, vlakbij een druk kruispunt van fietspaden en goed in het zicht.
Het Bultpark Groenproject is in totaal ongeveer 900 m2 groot. Naast de PLUKTUIN vind je er het Bultpark Buurtbos, een educatief project van IVN afdeling Lelystad. In het Buurtbos groeien veel struiken en een paar bomen (vanwege de beperkte beschikbare ruimte: bomen worden al snel te groot voor zo’n project) die je ook in de Lelystadse bossen kunt vinden, drie Blije BijenBorders (lente, zomer en herfst) met vaste planten die aantrekkelijk zijn voor insecten, een kleine Zintuigentuin met vier flinke bakken: Je leven in planten, Zo voelt groen, Zo ruikt groen en Zo proeft groen. En tenslotte de Vruchten- en notenroute: 20 bomen en struiken met eetbare vruchten (soms ook de bloemen) die je kunt vinden in het Lelystadse groen (en jij mag ervan plukken!).
Bank
In de PLUKTUIN staat een forse bank, gemaakt van hout van een tamme kastanje uit het Bultpark. Een mooi voorbeeld van een kringloop, al is het een kleintje. Hij zit prima en op een zonnige dag is het daar goed toeven. En met een beetje geluk ‘vang’ je af en toe wat kruidengeuren uit de PLUKTUIN op!
Insectenhotels
Aan een forse paal hangen drie (aan ons geschonken) insectenhotels in drie verschillende maten. Hopelijk inspireert je dat om er thuis zelf ook een (of meer) op te hangen. Het aantal insectensoorten dat er gebruik van maakt is overigens niet zo groot maar alle beetjes helpen. Op een mooie, zonnige lentedag kan het een drukte van belang zijn in en om jouw insectenhotel!
Je kunt zien of er gebruik van gemaakt is: je ziet dan gangetjes / kokertjes die dichtgemetseld zijn met klei. Moet je je voorstellen wat een klus dat is voor een klein insect! Hang het hotel (of liever de hotelS) op een zonnige plek. In Lelystad loop je nog wel eens de kans dat een specht de gaatjes open hakt. Hij weet dat er achter het ‘deurtje’ een smakelijk, eiwitrijk hapje (de insectenlarve) te vinden is. Je kunt de hakkerij voorkomen door er een stukje gaas voor te bevestigen maar echt leuk staat het niet.
